Kernenergie is onmogelijk en verschrikkelijk duur!

Ingenieurs Lomme en Peeraer liegen er op los!

In het NRC van 1 april hielden ir. S. Lomme en ir. Peeraer een pleidooi voor kernenergie. Gezien de grote hoeveelheden onjuistheden dacht ik even aan een 1 aprilgrap. Maar ze schijnen hun betoog serieus bedoeld te hebben. Lomme en Peeraer beweren, dat kernenergie op goedkope wijze CO2-uitstoot bespaart. En dat zonne- en windenergie ons afhankelijk maken van russisch gas. In dit artikel weerleg ik hun onzin.

Ik heb dit artikel eerst aangeboden aan het NRC voor de opinie-pagina. Maar het NRC wilde mijn artikel niet.

Kernenergie lost niets op

Lomme en Peeraer beweerden in het NRC van 1 april 2009, dat kernenergie op goedkope wijze CO2-uitstoot bespaart. Volstrekt onjuist. Kernenergie kan geen bijdrage leveren aan CO2-besparing. Sinds Tsjernobyl is de capaciteit om reactorvaten te bouwen afgebouwd. De huidige capaciteit is onvoldoende om verouderde kerncentrales te vervangen. Er zijn ook nauwelijks investeerders te vinden. Zelfs in de USA kwamen plannen voor nieuwe kerncentrales niet van de grond omdat de risico's te groot zijn voor particuliere investeerders. De kernenergiefans willen graag van ons belastinggeld dure installaties bouwen en verwijten ons, dat wij ons belastinggeld graag milieuvriendelijk besteed willen zien.

Wereldwijd zijn er veel verouderde centrales met achterstallig onderhoud. De kans is groot dat er binnen 10 jaar een nieuw groot ongeluk zal plaatsvinden. Daarna is kernenergie in westerse landen opnieuw onbespreekbaar.

Aankomende ingenieurs bouwen liever racewagens op zonne-energie, dan dat ze zich in die ouderwetse kernenergie verdiepen. Aankomende ingenieurs die wel belangstelling hebben voor kernenergie, houden zich bezig met kernfusie. Wereldwijd zijn er al te weinig ingenieurs voor kernsplitsingsenergie en dat aantal neemt eerder af dan toe. Gezien deze feiten vind ik pleidooien voor kernenergie een beetje dom.

Zonne-energie opslaan als waterstof

Lomme en Peeraer beweren ook, dat zonne- en windenergie een grillig karakter hebben en dat er daarom een flexibele 'achtervang' nodig zou zijn. Volstrekt ouderwets en onjuist. Recente berekeningen aan het elektriciteitsnet hebben duidelijk gemaakt, dat dit gewoon een fabel is. Daarnaast zijn er baanbrekende doorbraken.

31 juli 2008 maakte het MIT een doorbraak bekend op het gebied van splitsing van water in waterstof en zuurstof. Men kan nu bij tankstations waterstoftanks ingraven, goedkope elektrolyse-apparatuur plaatsen en deze aanzetten wanneer de prijs van elektriciteit laag is. Deze elektrolyse zet simpel en goedkoop het overaanbod om in waterstof. Er zijn nog doorbraken nodig op het gebied van brandstofcellen om de waterstof efficient te gebruiken, maar deze zitten er aan te komen.

'Major discovery' from MIT primed to unleash solar revolution.

Lomme en Peeraer stellen dat zonne- en windenergie de afhankelijkheid van Russisch gas vergroot en vinden dat erg. Afhankelijkheid van arabische olie lijkt me veel erger. Maar hun beweringen zijn volstrekt onjuist. Zonne- en windenergie maakt ons onafhankelijk. We hoeven straks geen olie meer af te nemen van arabische staten. Dat bespaart hoge kosten op de terrorismebestrijding.

Kijkt men op de site van het MIT, dan ziet men een tekening met zonnecellen en elektrolyse. Men verwacht, dat huiseigenaren onafhankelijk worden. Men plaatst zonnecellen op het dak. In de zomermaanden zet men het teveel aan elektriciteit om in waterstof. In de wintermaanden zetten brandstofcellen de waterstof om in water, elektriciteit en warmte. De afvalwarmte kan gebruikt worden voor verwarming. Bij voldoende zonnecellen kan men ook nog een elektrische auto met waterstof laten rijden. Men heeft dan geen zware accu nodig of men kan een veel kleinere accu gebruiken.

Hoeveel Watt per dollar?

De prijs van zonnecellen is heel hard aan het dalen. Voor 2015 gaat de prijs door de dollar per Watt grens, voor 2020 door de halve dollar per Watt grens. Rond 2020 zijn de meeste huiseigenaren in Nederland losgekoppeld van het net. Zonnepanelen zorgen voor waterstof en elektriciteit in de zomer en waterstof zorgt voor warmte en elektriciteit in de winter. Heb je een groot dak op het zuiden of een behoorlijke tuin, dan produceren je zonnepanelen ook de waterstof voor je auto. De kostprijs per kWh zal dan nog hoger liggen dan de kostprijs van elektriciteit uit kolencentrales. Maar door de enorme belastingen op energie in Nederland zijn zonnepanelen snel rendabel voor huiseigenaren.

Nieuwbouwwoningen worden meestal gebouwd met grote dakplaten bestaande uit piepschuim, board en tengels voor dakpannen. Binnenkort daalt de prijs van zonnecellen zodanig, dat deze dakplaten standaard met zonnepanelen worden uitgerust, inclusief bekabeling. Architecten dienen daken te ontwerpen waarvan ten minste 70% naar het zuiden is gericht. Als men dat doet, kunnen woonhuizen ruimschoots zelf in hun eigen energie voorzien.

Hoeveel Watt krijgen we voor een dollar in 2030? De kans is aanzienlijk, dat we meer dan 5 Watt voor een dollar krijgen in 2030. Bij die prijs is zonne-energie heel erg aantrekkelijk. Maar misschien moeten we vragen hoeveel Watt we dan voor een euro krijgen. Misschien wel 10 Watt voor een euro. Luisteren we naar fabrikanten van zonnecellen, dan overheerst optimisme.

500 Watt aan zonnecellen komt in Nederland ongeveer overeen met 375 kWh / jaar. Bij een prijs van 1 euro per Watt en een afschrijving van 10 jaar komt de prijs per kWh neer op 13,3 cent. Dat is aanzienlijk lager dan de elektriciteitsprijs in Nederland. Schrijf je af over 20 jaar, wat redelijker is, kom je (met renteverlies) in de buurt van 8 cent per kWh. Bij 0,5 euro per Watt en een afschrijving van 20 jaar is zonne-energie goedkoper dan olie.

Helaas zit er nog wel een addertje onder het gras. De 'dollar-per-Watt' grens wordt berekend bij grote installaties. Bij kleine installaties voor woonhuizen zijn de kosten hoger, zeker bij bestaande bouw. Het zal dus nog wel een aantal jaren duren voordat zelf elektriciteit opwekken goedkoper is voor huiseigenaren. Voor 2020 is die situatie vermoedelijk een feit.

Zonne-energie is high-tech

Lomme en Peeraer beweren, dat investeren in zonne-energie vooral investeren is in lowtech en ook dat dat erg is. Investeren in arbeidsintensieve installatie van zonne-panelen op bestaande huizen is in tijden van crisis juist heel nuttig.

Wanneer er een grote markt is voor zonne-panelen hebben investeerders er veel belang bij om te investeren in onderzoek. De ontwikkeling van zonne-panelen en brandstofcellen is juist high-tech. Wil men dat investeerders veel geld besteden aan onderzoek, dan dient men afname te garanderen. Daarbij past geen zwalkend subsidiebeleid.

Dit geldt ook voor de ontwikkeling van materialen voor windmolens. Wil men grote investeringen in windenergie, dient men een tijd lang afname te garanderen.

Wanneer de EU en de USA samen een ‘Mansholtplan voor zonne-energie’ implementeren, waarbij alle geproduceerde zonnecellen tegen een gegarandeerde minimumprijs worden afgenomen, dan is het CO2 probleem in 2020 opgelost, en hebben we in 2025 geen russisch gas of arabische olie meer nodig. Dan verliezen terroristen en fundamentalisten hun inkomsten.

Een dergelijk Mansholtplan voor zonne-energie zorgt voor een gigantische schaalvergroting van de productie en een bijbehorende kostprijsverlaging. De kostprijsverlaging in de computerindustrie kan ook bereikt worden in de zonne-energie.

Terillustratie:

In 1986 werkte ik op de automatisering van een heel grote bank. Daar werd toen de allergrootste computer van IBM (de 3090) naar binnen gesleept. Dat bakbeest kostte miljoenen guldens. 23 Jaar later heb ik naast mijn bureau een computer van 400 euro, die bijna evenveel Flops kan verwerken. Mijn eerste p.c. (een Wang) kostte in 1985 14.000 gulden. Die had een harddisk van 10 MB, een intern geheugen van 625 kB en een processor van (ik meen) 8,4 Mhz. Mijn huidige computer heeft een 'dual-core' processor van 2,5 GHz, een intern geheugen van 2 GB en twee harde schijven van 320 GB. Vrijwel alle specificaties zijn meer dan verduizendvoudigd en de prijs is gedeeld door 20. In 24 jaar.

Gaan we nu uit van zonnecellen voor 0,5 Watt per euro (dat is al aan de hoge kant). Zouden de prestaties van zonnecellen net zo snel omhoog gaan als in de computerindustrie, dan komen we tot de volgende stelling:
Dan kost een installatie van zonnecellen over 24 jaar in 2033: 10.000 Watt per euro.

Ik geloof niet dat dat gehaald wordt. Wel geloof ik, dat het aantal Watt per euro snel gaat stijgen. Deze week werd een rendement gemeld van 86% bij dunnefilm-zonnecellen. De rendementen stijgen, de productiekosten dalen snel.

De politiek gelooft de energiebedrijven, die beweren dat overschakeling op groene energie langzaam gaat en duur wordt. Er is echter geen enkel bewijs voor hun beweringen. Alle signalen wijzen in totaal andere richting: Overschakeling op groene energie gaat razendsnel en is spotgoedkoop.

Provincialisme

Verder maken Lomme en Peeraer zich druk over de mogelijkheid dat nederlandse subsidie op zonnepanelen wel eens in Duitsland terecht zou kunnen komen.

Verschrikkelijk! Dat kan men niet eens nationalisme noemen, dat is provincialisme.

Geachte heren Lomme en Peeraer, 'Ich bin ein Europaër'!

Duitsland is onze voornaamste handelspartner en de EU-landen zijn feitelijk provincies van Europa. In de tijd dat Haarlem en Amsterdam hun eigen munt moesten opgeven, hun oorlogjes moesten opgeven en moesten integreren in Nederland, was er ook enig verzet. Nu Nederland en Duitsland moeten integreren in de EU is er ook enig verzet.

Verlichte mensen dienen dit provincialisme met kracht te verwerpen. We willen niet terug naar oorlogen tussen Amsterdam en Haarlem en naar geldwisselaars bij de poorten van steden, die onze muntjes tegen een aantrekkelijke provisie willen wisselen. We willen ook niet terug naar oorlogen tussen Nederland en Engeland of tussen Duitsland en Frankrijk of naar marken, guldens en franken. En zeker niet naar Lires.

Lomme en Peeraer willen investeren in kerncentrales. Wie moeten die bouwen? Canadezen? L ekt er dan geen subsidiegeld weg naar het buitenland? Of zijn Lomme en Peeraer van mening, dat voor de bouw van kerncentrales geen subsidie nodig is?

In de USA zijn er vrij weinig beperkingen gesteld aan kernenergie tijdens de Bush-jaren. Hoeveel kerncentrales zijn er gebouwd? Zelfs daar durven particuliere investeerders het risico niet aan, omdat ze veel te groot en onbeheersbaar zijn. Lomme en Peeraer willen graag kerncentrales bouwen op kosten van de belastingbetaler en daar goed aan verdienen.

Politici die belastinggeld willen gebruiken voor kerncentrales dient men te vervolgen wegens landverraad. Als kerncentrales goedkoop zijn, hebben ze geen subsidie nodig. Is er belastinggeld nodig, dan zijn ze dus niet goedkoop. Dan wordt er van ons geld een kernafvalprobleem gemaakt. En heren als Lomme en Peeraer zijn vast bereid om tegen een aantrekkelijk honorarium een plan te schrijven, waarin staat hoeveel van ons belastinggeld nodig is om ons van het kernafval af te helpen. Is het een wonder dat sommige mensen spreken van 'de kernenergie-maffia'?

Kernenergie is verschrikkelijk duur !

Lomme en Peeraer beweren tussen de regels door ook nog, dat investeren in kerncentrales hightech is en dat dat nuttig is. Kerncentrales zijn ouderwets en achterhaald en hebben gewoon geen toekomst. Zie onder voor details. Investeren in ontwikkeling van achterhaald kunst- en vliegwerk is gewoon niet zinvol.

Lomme en Peeraer beweren, dat kernenergie goedkoop is. Bij de berekening gaat men bij zonnecellen uit van een afschrijving van 10 jaar, terwijl ze probleemloos 25 jaar meegaan. Bij kerncentrales schrijft men af over een enorm lange tijd, bij voorkeur vijftig jaar. Dat is crimineel.

Stel dat Nederland vandaag zou besluiten tot het bouwen van een kerncentrale. Dan wordt deze op zijn vroegst in 2020 in gebruik genomen. Tegen die tijd zijn de meeste huiseigenaren losgekoppeld van het net en wekken ze hun eigen stroom op. In 2030 zijn naast de spoorwegen zonnepanelen, zodat de treinen rijden op deze zonnestroom. Langs de rijkswegen staan dan geluidsschermen van zonnepanelen, die gezamenlijk heel veel stroom leveren. En dan zijn er ook nog de windmolenparken. Er is geen garantie dat we in 2030 nog atoomstroom nodig hebben. Een kerncentrale dien je dus in 10 jaar af te schrijven.

Prijs van uranium stijgt

China bouwt zoveel kerncentrales als men kan. Als alle plannen voor nieuwe kerncentrales gerealiseerd worden, stijgt de uraniumprijs tussen 2020 en 2030 heel fors. Tegelijk daalt de prijs voor zonnecellen fors. Rond 2030 is kernenergie dan veel duurder dan zonne-energie. Ook daarom dient men kerncentrales in 10 jaar af te schrijven.

Het kernafvalprobleem is al 50 jaar 'bijna opgelost'!

Bij de prijs van kernenergie houdt men geen rekening met het afval. Obama heeft het voorstel voor opslag van kernenergie in Yucca Mountain afgewezen. De USA moet binnenkort geld betalen aan kerncentrales, omdat men het afval niet kan afnemen. De belastingbetaler is door de kernenergiefans opgezadeld met enorme kosten, die maar blijven stijgen.

Extra kwalijk is het feit, dat de kernenergiefans ons al 50 jaar beloven 'zeer binnenkort' met een oplossing voor het kernafval te komen, terwijl er zelfs geen begin van een oplossing in zicht is.

Wij willen kolencentrales

Inplaats van kerncentrales kan men beter kolencentrales bouwen, met rondom de kolencentrales algenkwekerijen en kassen, waaraan de kolencentrales hun CO2 en afvalwarmte leveren.

Geen gezeur over CO2 opslag, gewoon hergebruiken.

De kassen kan men volzetten met hennep. De olie van hennepzaad bestaat voor een derde uit omega-3 vetzuren. Dan hoeft men geen kostbare visolie meer te produceren. Van de vezels kan men textiel, kunststoffen maken. En als men wil kan men een groot deel van de carroserie van auto’s maken met hennepvezels.

De algen kan men gebruiken voor de fijnchemie. En als er overproduktie dreigt, kan men er altijd nog kerosine van maken.

Een groot deel van de CO2-productie door de kolencentrales wordt bespaard omdat tuinders geen gas meer hoeven te verstoken. Een ander deel wordt omgezet in biomassa. En dat alles tegen zeer lage kosten.

Auto's op koolwaterstoffen verbieden per 2015

De transitie van olie-economie naar zonne- en windeconomie kost tijd en geld. Tijd hebben we niet meer, de politiek heeft al veel te lang getreuzeld en veel te vaak verkeerde beslissingen genomen. Wat nu nodig is is een helder en daadkrachtig beleid met duidelijke doelen en duidelijke mijlpalen. En omdat het geld ook beperkt is, dienen we het beschikbare geld zo goed mogelijk te besteden.

Afvang en opslag van CO2 uit kolencentrales is duur en ineffectief. Er zijn goedkopere alternatieven. Hiervoor noemde ik al het gebruik van afvalwarmte en CO2 in tuinbouwkassen en algenkwekerijen. Maar er is veel meer winst mogelijk.

De EU en de USA kunnen per 2015 de verkoop van nieuwe voertuigen op koolwaterstoffen (benzine, diesel, LPG) verbieden. Vanaf dat moment worden alleen nog auto’s gemaakt met elektrische of perslucht aandrijving. De elektrische auto’s hebben een accu of een waterstoftank met een brandstofcel of beiden.

Als de benodigde elektriciteit opgewekt wordt met kolencentrales en die kolencentrales spuiten alle CO2 gewoon in de lucht, dan is dat veel goedkoper dan auto’s die rijden op koolwaterstoffen en er wordt al een behoorlijke milieuwinst geboekt.

Kolencentrales zijn efficienter dan auto’s met een dieselmotor en veel efficienter dan auto's met benzinemotor. Bovendien zijn kolen veel goedkoper dan olie. In de nabije toekomst verwacht met grote olie-tekorten. Tenslotte vloeien veel oliedollars naar terroristen. Kolen kunnen gewoon in de EU en in de USA gewonnen worden. We worden minder afhankelijk en de transportkosten worden lager. En als er minder olietankers over de oceanen varen, zijn er ook minder olierampen.

Leveren de kolencentrales hun CO2 en afvalwarmte aan kassen en algenkwekerijen, dan boek je veelvoudige milieuwinst en bespaar je sterk op de kosten. Op dit moment verstoken tuinders enorme hoeveelheden gas voor hun kassen en dat is volstrekt overbodig. Begin vandaag nog met de bouw van een kolencentrale in Westland. Bouw er ook een stel in de Eemshaven en geef tuinders en algenkwekerijen een startsubsidie in Groningen.

Alle subsidiegelden op zonne- en windenergie!

Laten we alle beschikbare subsidiegelden concentreren op zonne- en windenergie. De G20 zou als doel moeten stellen:

In 2020 zijn zonnecelsystemen goedkoper dan olie.
Neen, dat is te gemakkelijk. Bij ongewijzigd beleid stijgen de olieprijzen in de komende 10 jaar vanzelf boven de prijs van zonne-energie.
Doel zou dus moeten zijn: In 2020 zijn zonnecelsystemen goedkoper dan olie in januari 2009.

Dat is een uitdaging, maar beslist haalbaar. Toen Kennedy stelde, dat de USA een man op de maan moest krijgen, was dat een veel grotere uitdaging. Dat is ook gelukt.

Andreas

Ik ben beschikbaar voor brainstorm-sessies, lezingen en seminars. Klik hier voor meer informatie